Çoruh Postası

TCMB TOPU MEHMET ŞİMŞEK'İN KUCAĞINA ATTI

         Bugün yazdığım yazıda TCMB'nın önünde iki yol olduğunu yazmıştım. 
         TCMB kendisi açısından en sorunsuz ama küresel piyasalar açısından en sorunlu yolu seçti. 
         TCMB'nın faiz koridorunda kademeli faiz artışları ile yola devam etme kararı önceki yazımda ifâde ettiğim gibi küresel finansın merkezi olan Newyork ve Londra çevrelerinde olumlu karşılanmadı. 
         Örneğin Bloomberg HT’ye konuk olan Londra merkezli InTouch Capital Markets Kıdemli Döviz Analisti Piotr Matys, TCMB’nin faiz kararını yüzde 15’e çıkarmasının piyasalar üzerindeki etkisini şöyle  değerlendirdi:

“TCMB’nin faizi en azından yüzde 20’ye çıkarabileceğini düşünüyordum. Hatta daha fazla olmasını da bekliyordum. Fakat görünen o ki benim gibi düşünen analistler beklentinin altında açıklanan faiz kararı ile hayal kırıklığına uğradı. Açıklanan faiz oranı, TCMB Başkanı Hafize Gaye Erkan’ın piyasalarda paramparça olan güveni tekrar inşa etmesi açısından işini zorlaştıracak gibi duruyor. Kararın şu anda piyasalarda ve TL’de olumsuz etkilerini görüyoruz. "
        TCMB'nın faiz kararı konusunda en keskin açıklamayı yine Küreselci iktisatçıların en popüler isimlerinden Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nden (MIT) Prof. Dr. Daron Acemoğlu yaptı. 
 Acemoğlu, sosyal medya hesabında ;
"Merkez Bankası’nın bugün açıkladığı faiz gerçekten hayal kırıcı. Bir çok insanın da şüphe ettiği gibi rasyonel politikalara dönme hedefinin pek ciddi olmadığını görüyoruz. Niye?

Birincisi, piyasalara bu kadar umut verdikten sonra onların beklediğinin çok altında bir faiz açıklaması ekonomik politik gücün hala cumhurbaşkanı ve çevresindeki insanlar elinde olduğunu ve seçim ekonomisine erkenden geçiş olacağını gösteriyor.

'KISA VADEDE KAZANMAK İÇİN...'

Üçüncüsü ve bence en kötüsü, faiz konusunda bu kadar cesaretsiz davranan bir teknokrat grubu çok daha zor olan yapısal problemlerle nasıl uğraşacak?
Bunların hepsini bir araya koyarsak şu ana kadar söylenen rasyonel politikalara dönüş söyleminin biraz daha vitrinler için ve kısa vadede zaman kazanmak için yapıldığı konusunda olan görüşler kuvvetleniyor."

        Bu açıklamalardan da anlaşıldığı gibi TCMB'nın politika faizini % 15'e çıkarmasının TCMB'nın kredibilitesi üzerinde olumlu etkisi olmadı. Bu nedenle kısa vadede ülkemiz piyasalarına dışarıdan sıcak para girişi olmayacak. 
        Bunun doğal sonucu olarak yeni yabancı para kaynaklarının bulunmaması durumunda kurdaki yükselişin devam etmesi beklenebilir. Nitekim karar açıklandıktan sonra ABD Dolar  kuru 24.6 TL.sına kadar yükseldi.
        TCMB kararı açıklanmadan bir gün önce Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in BAE'ne gitmiş olması bu açıdan büyük önem taşıyor. Çünkü uzun zamandır finans piyasalarınıza en büyük kaynak Körfez ülkelerinden geliyordu. 
        Görünen o ki umudumuz yine Körfez sermayesi olacak...
        TCMB'nın " suya sabuna dokunmayan " kararı en çok düşük faizle fonlanan şirket ve kobileri sevindirdi. 
        Çünkü özellikle ihracat yoğun çalışan firmalar hem düşük faizle fon bulmanın avantajı hem de yükselecek döviz kuru nedeniyle karlılıklarını sürdürecekler. 
        Ama yükselen döviz kuru nedeniyle daha pahalı hale gelecek ithalat maliyetleri enflasyon üzerinde baskı oluşturmaya devam edecektir.
        Sonuçta neo liberal sistemin ortodoks denilen kuralları ile enflasyonu indirmeye karar vermişseniz her halükarda acı reçeteyi uygulamak zorundasınız. Bundan kaçış yoktur.  Adım atmayı ne kadar ertelersiniz sorunu o kadar büyütürsünüz . 
         Eğer TCMB önden yüklemeli denilen piyasa faizlerine yakın bir faiz artışı yapsaydı enflasyonun aşağı çekilmesinin maliyeti büyük oranda firmalara ve bankalara yüklenirdi. Ama kademeli faiz artışında maliyet büyük ölçüde halkın üzerinde kalacaktır. 
        TCMB Başkanı Hafize Gaye Erkan'ın  sorumluluk almaktan kaçınarak alev topunu Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in kucağına atması hem yeni başkanın kredibilitesini yerle yeksan etti hem de bana göre önümüzdeki  süreçte daha büyük sıkıntılara yol açacaktır.
         Eğer hükümet gerçekten ortodoks politikalara yönelmek konusunda Mehmet Şimşek'e samimi olarak yetki verdiyse Mehmet Şimşek'in önünde tek yol var ; sıkı para politikası uygulamak.
         Bütçe disiplini, kamuda tasarruf politikası, zorunlu olmayan yatırımların ertelenmesi, tüketimi kısacak önlemlerin alınması, düşük ücret politikası vs. anlamına gelen sıkı para politikalarının uygulanması nasıl mümkün olacak? 
        Bu çok büyük bir soru işareti... Çünkü 10 ay sonra mahalli seçimler var. 
        Enflasyonu ekonomiyi daraltan politikalar ile düşürmeye çalışmak bütün maliyeti toplumun sırtına yüklemek anlamına gelir. Seçimde de bunun mutlaka bedeli olur.
        Özetle yine biz bu enflasyon işini bir başka bahara bıraktık gibime geliyor.